Rejangese language

From Infogalactic: the planetary knowledge core
Jump to: navigation, search

<templatestyles src="Module:Hatnote/styles.css"></templatestyles>

Rejang
Baso Jang
Baso Həjang
Native to Indonesia
Region [1]
Ethnicity Rejangese
Native speakers
350,000 (2000 census)[2]
Latin (Rejangese alphabet) Historically Kaganga script
Language codes
ISO 639-3 rej
Glottolog reja1240[3]

Rejangese (Rejangese: Baso Jang/Baso Həjang, pronounced as basɔ ɟaŋɡ/basɔ dʒaŋɡ, basɔ həɟaŋɡ/basɔ hədʒaŋ ) is an Austronesian languages predominantly spoken by the Rejangese people in southwestern height of Sumatra (Bengkulu), Indonesia. There are five dialects, spread from mountainous region to the coastal region of Bengkulu. Five dialects of Rejangese are Cu'up dialect, Lebong dialect, Payang dialect, Rawas dialect, and Utara dialect (Pəsisia).

Rejangese was written in Rejang script for long time.[4] The script is thought to pre-date the introduction of Islam in the C12th to the area, although the earliest attested document has been dated to the mid C18th. It is traditionally written on bamboo, buffalo horn, bark or copper plates. But, right now Rejangese is written in Latin alphabet.

Classification

Rejangese is not obviously close to other Malayo-Polynesian languages. McGinn (2009) classified it among the Bidayuh languages of Borneo, closest to Bukar Sadong.[5] It may be that it is related to the newly described language Nasal, but that is speculative at this point.[6]

Vocabulary

Astronomy Word

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
earth bumi, dənio, dunio bumi, dənio bumi, dənio bumi, dənio
star bitang bitang bitang bitang
moon bulən bulən bulən bulən
sun matai bilai matəi biləi matəi biləi, matoi biloi matəi bilə
cloud awən awən awən awən
sky lenget lenget lenget lenget

Gender

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
female bie, səbie, səlawai, səlawie bəi, səbəi, səlawəi bəi, səbəi, səlawəi bie, səbie, səlawie
male səbong, səmanie səbong, səmanəi səbong, səmanəi səbong, səmanie
shemale tayuk tayuk tayuk tayuk

Colour

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
red miləak miləak miləah/abang miləak
white putiak puteak puteah puteak
black məluo mələu mələa məluo
green ijo ijo ijo ijo
blue biru/blu/blau biru/blu/bləu biru/blu/bləu biru/blu/blau
grey abu-abu/abau abu-abu/abəu abu-abu/abəu abu-abu/abəu
orange oren oren oren oren
violet ungu/ungau ungu/ungəu ungu/ungəu ungu/ungau
brown coklat coklat coklat coklat
pink miləak mudo/miləak jam(b)au miləak mudo/miləak jam(b)əu miləah mudo/miləak jam(b)əu miləak mudo/miləak jam(b)au
silver (color) pirok pirak pirak pirak
maroon miləak atie miləak atəi miləah atəei miləak atəi

Pronouns

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
I Uku/Ku Uku/Ku Uku/Ku Uku/Ku
You Kumu (formal), ko (common) Kumu (formal), Ko (common) Ko, Nu Kumu (formal), Ko (common), Nu (common)
We Itə, tə Itə, tə Itə, tə Itə, tə
They Tobo o Tobo o Tobo ho Tobo o
He Si Si Si Si
She Si Si Si Si

Number

Numeral English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
0 zerp nol nol nol nol
1 one do (sometimes dəlai) do (sometimes dəlai) do (sometimes dikup) do (sometimes dəlai)
2 two duai duəi dui duəi
3 three təlau tələu tələu təlau
4 four əpat, pat əpat, pat əpat, pat əpat, pat
5 five ləmo ləmo ləmo ləmo
6 six num num num num
7 seven tujuak tojoak tojoah tojoak
8 eight dəlapən dəlapən dəlapən dəlapən
9 nine s(mb)ilan s(mb)ilan s(mb)ilan s(mb)ilan
10 ten dəpuluak dəpoloak dəpoloah dəpoloak
11 eleven səblas, dəblas səblas, dəblas səblas, dəblas səblas, dəblas
12 twelve duai bəlas duəi bəlas dui bəlas duəi balas
13 thirteen təlau bəlas tələu bəlas tələu bəlas təlau bəlas
19 nineteen s(mb)ilan bəlas s(mb)ilan bəlas s(mb)ilan bəlas s(mb)ilan bəlas
20 twenty duai puluak duəi poloak dui poloah duəi poloak
21 twenty one duai puluak satu duəi poloak satu dui poloah satu duəi poloak satu
50 fifty ləmo puluak ləmo poloak ləmo poloah ləmo poloak
100 one hundred də'otos, dotos, sotos də'otos, dotos, sotos də'otos, dotos, sotos də'otos, dotos, sotos
200 two hundred duai otos duəi otos dui otos duəi otos
1000 one thousand dəribau,səribau dəribeu, səribeu dəribeu, səribeu dəribau, səribau
10000 ten thousand dəpuluak ribau dəpoloak ribəu dəpoloah ribəu dəpoloak ribau
100000 one hunder thousand sotos ribau sotos ribəu sotos ribəu sotos ribau
1000000 one million dəjuta dəjuta dəjuta dəjuta

Name of a Day's

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
monday sənin sənin sənin sənin
tuesday səlasa səlasa səlasa səlasa
wednesday rabau/rabu/rəbau rabəu/rabu/rəbəu rabəu/rabu/rəbəu rabəu/rabu/rəbəu
thursday kəmis kəmis kəmis kəmis
friday jəm'at/jum'at jəma'at/jum'at jəmahat/jum'at jəm'at/jum'at
saturday sabtau/səbtau/səbtu sabtəu sabtəu sabtau/səbtau
sunday ming(g)au ming(g)əu ming(g)əu ming(g)əu

Preposition

Place

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
behind bəlakang, kədong bəlakang, kədong bəlakang, kədong bəlakang, kədong
beside saping saping saping saping
above das, da'ət das, da'ət das das, da'ət
in front of muko muko muko muko
outside luəa luəa luəa, luəh luəa
inside ləm ləm ləm ləm
corner iding iding iding iding
under bəak bəak bəak bəak
between antaro antaro antaro antaro

Basic Element

English Lebong Dialect Cu'up Dialect Payang Dialect Utara Dialect
wind angin angin angin angin
water bioa bioa bioa bioa
ground tanəak tanəak tanəah tanəak
air udaro udaro udaro udaro
fire opoi opoi opoi opoi

Sample Text

The following is a sample text in Rejangese, of the Article 1 of the Universal Declaration of Human Rights (by the United Nations):

Kutə nə manusio yo ba lahia mərdeka ngən punyo hak-hak dik samo. Manusio nəlie Tuhan aka ngən atie, kərno o kəlak nə itə bəkuat do dik luyən nak ləm raso səpasuak

Gloss (word-to-word):

Article 1 – All of human was born freely and have an equal rights. God give them a way to think and conscience, because of it they must be friends each other in the sense of brotherhood.

Translation (grammatical):

Article 1 – All human beings are born free and equal in ranking and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.

Notes

  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'strict' not found.
  2. Rejang at Ethnologue (18th ed., 2015)
  3. Lua error in package.lua at line 80: module 'strict' not found.
  4. Lua error in package.lua at line 80: module 'strict' not found.
  5. McGinn, Richard (2009) "Out-of-Borneo subgrouping hypothesis for Rejangese".[1] In Adelaar & Pawley, eds, Austronesian historical linguistics and culture history
  6. [2]

External links


<templatestyles src="Asbox/styles.css"></templatestyles>